تحلیلی از برهان های جهان شناختی و مقایسه آن با برهان امکان و وجوب در فلسفه اسلامی

Authors

حمیدرضا آیت اللهی

abstract

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تحلیلی تطور برهان امکان و وجوب در فلسفه اسلامی و فلسفه غرب

اثبات وجود خداوند از دیر باز وجهه همت فیلسوفان بوده است و حاصل تلاش آنان براهین متعددی است که بر وجود خداوند اقامه کرده اند. یکی از روشن ترین و استوارترین براهین اثبات وجود خداوند، برهان امکان و وجوب است که از اندیشه های ابتکاری فارابی بشمار می رود، پس از وی برهان مزبور پیوسته مورد توجه فلاسفه الهی – به ویژه فلاسفه اسلامی- بوده و بیانات مختلفی در تقریر آن ذکر گردیده است. برهان امکان و وجوب اگرچ...

15 صفحه اول

نقدهای ملاصدرا بر تقریر ابن‌سینا از برهان امکان و وجوب

برای اثبات وجود خداوند، براهین مختلفی ارائه شده است. یکی از مشهورترین این براهین، برهان وجوب و امکان است که نخستین‌بار توسط ابن‌سینا تقریر شده است. بعد از او، متفکران اسلامی و غربی تقریرهای متفاوتی از این برهان به‌دست داده‌اند. در جهان اسلام، بعضی متفکران، از جمله غزالی، ابن‌رشد و ملاصدرا و در جهان غرب، کسانی مثل سوی هیوم و راسل از این برهان انتقاد کرده‌اند. ملاصدرا به‌طور مستقیم و غیر مستقیم، ...

full text

برهان «وجوب و امکان» سینوی؛ رهیده از تسلسل، گرفتار ماهیت

یکی از براهین قابل اعتماد نزد غالب فیلسوفان اسلامی برای اثبات خدای متعال، برهان «وجوب و امکان» است. ابن سینا در کتاب الاشارات و التنبیهات به نحوه خاصی این برهان را ارائه داده است، که به نظر خویش در این برهان، خلق، واسطه اثبات حق قرار نگرفته، بلکه با نظر به خودِ وجود، وجودِ خدا را اثبات کرده و این نوع از برهان را «صدیقین» نامگذاری کرده است. به نظر می­رسد فلاسفة متأخر همین اصطلاح را پذیرفته­اند و ب...

full text

برهان امکان و وجوب و نقد‌های کانت و هیوم

برهان صدیقین به شکلی که ابن‌سینا آن را نخستین‌بار برای برهان امکان و وجوب به کاربرد، از طریق آثار ابن‌رشد و ابن‌میمون در قرون وسطی، به آثار توماس آکویناس راه یافت. مفاهیم مربوط به این برهان چنانکه مورد‌نظر ابن‌سینا بود، در این آثار منتقل نشد و آشفتگی برهان در فلسفه بعد از رنسانس غرب نیز ادامه یافت. در این مقاله برهان امکان و وجوب از قرن هفدهم به بعد در تاریخ فلسفه غرب دنبال شده است. مدّعای مقاله...

full text

بررسی تطبیقی برهان امکان و وجوب تومیستی و برهان صدیقین سینوی

آکوئیناس، در طریقة سوم خود، از امکان و وجوب دریچه‌ای به سوی اثبات وجود خدا می‌گشاید. بعضی از فیلسوفان، استدلال او را طبیعی ـ ‌مابعدالطبیعی تفسیر کرده‌اند و بعضی دیگر، طبیعی. با این وصف، به‌سادگی نمی‌توان استدلال او را با برهان صدیقین ابن‌سینا یکی دانست. این مقاله بر آن است که پس از ارائة گزارشی از برهان صدیقین سینوی و تقریرهای گوناگون برهان امکان و وجوب تومیستی، تفاوت‌های این دو برهان را به‌خصو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
قبسات

Publisher: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

ISSN 1029-4538

volume 11

issue 41 2006

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023